Gia quyến Đồng Khánh

  • Cha: Nguyễn Phúc Hồng Cai (阮福洪侅), truy phong Thuần Nghị Kiên Thái vương (純毅堅太王).
  • Mẹ: Bùi Thị Thanh (裴氏清), truy phong Thuần Nghị Kiên Thái Vương phi (純毅堅太王妃).

Hậu phi

Phong hiệuTênSinh - mấtGhi chú

Hoàng hậu

Phụ Thiên Thuần Hoàng hậu (輔天純皇后)Nguyễn Hữu Thị Nhàn22 tháng 12 năm 1870 - 9 tháng 11 năm 1935Bà tự là Học Khương (學姜). Con gái thứ hai của Vĩnh Lai Quận công, Cơ Mật viện Đại thần Nguyễn Hữu Độ. Để đền đáp công lao của Nguyễn Hữu Độ khi giúp mình lên ngôi, Đồng Khánh đã cưới bà làm vợ chính thức, phong Hoàng quý phi đứng đầu hậu cung.
Năm 1916, Khải Định tôn bà làm Khôn Nguyên Hoàng thái hậu, sử còn gọi là Đức Thánh Cung (德聖宮).
Hựu Thiên Thuần Hoàng hậu (佑天純皇后)Dương Thị Thục18 tháng 4 năm 1868 - 17 tháng 9 năm 1944Người huyện Phúc Lộc, tỉnh Thừa Thiên, con gái Phú Lộc Quận công Dương Quang Hướng. Bà sinh Hoàng trưởng tử Bửu Đảo, tức vua Khải Định.
Năm 1916, Khải Định tấn tôn bà làm Hoàng thái phi. Ngày 16 tháng 1 năm 1924 lại tôn làm Khôn Nghi Hoàng thái hậu, sử còn gọi là Đức Tiên Cung (德仙宮).
Phi
Nhất giai Nghĩa phi (一階义妃)Nguyễn thị? - 1885Là vợ cả của Đồng Khánh khi ông còn là Kiên Giang Quận công. Mất sau khi ngài đăng cơ không lâu.
Đồng Khánh truy tặng làm Nghĩa tần (義嬪). Khải Định truy phong Nhất giai Nghĩa phi (一階义妃).
Nhị giai Quan phi
(二階觀妃)
Trần Đăng Thị ĐồngĐồng Khánh lên ngôi tấn phong Quan phi (觀妃).
Do nói năng thô tục mạo phạm Hoàng quý phi Nguyễn Hữu Thị Nhàn nên giáng làm Tùy tần (隨嬪).
Năm 1916, Khải Định phục vị Nhị giai Phi, sau khi mất bà được ban thụy Ý Thuận (懿順).
Nhị giai Giai phi (二階佳妃)Phan Văn thịĐồng Khánh lên ngôi tấn phong Giai phi (佳妃), được ban quyền coi quản Lục viện phụ giúp Hoàng quý phi.
Năm 1887, do quản viện Thượng trân mà để thất thiếu các vật phẩm, lại giả ốm trễ nải nên giáng làm Mỹ nhân.
Tần
Dụ tần (裕嬪)Trần Văn thịHầu hạ Đồng Khánh khi còn là Quận công. Năm 1885 được phong Dụ tần (裕嬪).
Chính tần (正嬪)Hồ Văn thịHầu hạ Đồng Khánh khi còn là Quận công. Năm 1885 được phong Chính tần (正嬪).
Năm 1887, do không chăm lo công việc bị giáng làm Mỹ nhân.
Nghi tần (宜嬪)Nguyễn Văn thịHầu hạ Đồng Khánh khi còn là Quận công. Năm 1885 được phong Nghi tần (宜嬪).
Năm 1887, do tính tình hung bạo, tham lam, hãm hại nhiều phi tần khác nên giáng làm Tài nhân.
Lục chức
Tiệp dưHồ Thị QuySinh được 3 hoàng nữ: Hỷ Duyệt, Ngọc Sơn Công chúa Hỉ Hỉ, Nhu Hỉ.
Tiệp dưMai Văn thịNăm 1885 được phong Tiệp dư.
Quý nhânNguyễn Văn thịNăm 1885 được phong Quý nhân.
Tài nhânMai thịNăm 1885 được phong Tài nhân vị nhập gia.
Cung nhânTrịnh Văn thịNguyên là Tài nhân, tính tình khinh nhờn nên giáng làm Cung nhân.
Cung nhânNguyễn Hữu thịNguyên là Tài nhân, tính tình khinh nhờn nên giáng làm Cung nhân.
Cung nhânBách HợpBị Nghi tần dùng thuốc độc hại chết.
Cung nhânNguyễn Thị ĐiềnTrộm áo ngự nên bị xử tội giảo.
Thứ phiBá HiệpKhông rõ sinh mất, có thể là cùng một người với bà Nhất giai Nghĩa phi Nguyễn thị. Bà này sinh được Hoàng trưởng nữ là Ngọc Lâm Công chúa Nguyễn Phúc Hân Hân.
Thứ phiLưu NgânNhập cung năm 14 tuổi. Đồng Khánh trước đây chuẩn cho ban hôn với ngự y Nguyễn Bá Khánh (sau kỵ húy đổi thành Chước) để thưởng công lao chữ bệnh của quan ngự y. Năm bà 17 tuổi thì vua mất, mãn tang vua thì bà tái hôn[85].

Hậu duệ

Theo Đại Nam thực lục và Nguyễn Phước Tộc thế phả, vua Đồng Khánh có sáu người con trai, 3 người con gái. Tuy nhiên quyển Hoàng tộc lược biên của dòng họ Nguyễn chép rằng ông có 6 trai, 6 gái, song không kể rõ tên của các công chúa:[86]

  1. Nguyễn Phúc Bửu Đảo (阮福寶嶹), tức Khải Định Hoàng đế (8 tháng 10 năm 1885 - 6 tháng 11 năm 1925), mẹ là Hựu Thiên Thuần Hoàng hậu.
  2. An Hóa Quận vương Nguyễn Phúc Bửu Tung (安化郡王阮福寶𡾼) (1 tháng 3 năm 1886 - 23 tháng 1 năm 1900), mẹ là Quan phi.
  3. Nguyễn Phúc Bửu Nguy (阮福宝巍), mẹ là Phụ Thiên Thuần Hoàng hậu, chết non.
  4. Nguyễn Phúc Bửu Nga (阮福寶峨), mẹ là Phụ Thiên Thuần Hoàng hậu, chết non.
  5. Nguyễn Phúc Bửu Cát (阮福寶嶱), mẹ là Hựu Thiên Thuần Hoàng hậu, chết non.
  6. Nguyễn Phúc Bửu Quyền (阮福寶巏), mẹ là Quan phi, chết non.
  7. Nguyễn Phúc Hỷ Hỷ, tức Công chúa Ngọc Sơn (? - 1918), mẹ là Tiệp dư Hồ thị. Lấy Nguyễn Hữu Thiển (阮有諓), con thứ Đông các Đại Học sĩ Nguyễn Hữu Thảng.[87] Phủ Công chúa nay ở Nguyễn Chí Thanh, phường Phú Hiệp, TP Huế.
  8. Nguyễn Phúc Như Hỉ, mẹ là Tiệp dư Hồ thị.
  9. Nguyễn Phúc Hân Hân, tức Công chúa Ngọc Lâm (? - 1942), mẹ là thứ phi Bá Hiệp. Kết hôn với Nguyễn Hữu Tí, con út của Vĩnh quốc công Nguyễn Hữu Độ vào ngày 22 tháng 12 năm 1907.[88] Sau khi mất được ban thụy hiệu là Mỹ Thục.

Trần Lệ Xuân, tức Madame Nhu, Đệ nhất Phu nhân của chính quyền Việt Nam Cộng hòa từ 1955 đến 1963, là cháu chắt bên ngoại của vua Đồng Khánh (ông ngoại là Kiên Thái vương, mẹ là vai chị em với vua) .[89]

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Đồng Khánh http://nguyentl.free.fr/autrefois/famille-royale/p... http://www.limsi.fr/Individu/dang/webvn/net/Chinch... http://www.4dw.net/royalark/Vietnam/annam9.htm http://m.aseantraveller.net/tin-tuc/563_lang-vua-d... http://www.vietnamfineart.com.vn/Story/Tapchimythu... http://tintuc.hues.vn/dong-khanh-vi-vua-dau-tien-d... http://tintuc.hues.vn/truong-dong-khanh-hue-co-tu-... http://tintuc.hues.vn/truong-vinh-ky-tau-voi-thuc-... http://www.hueworldheritage.org.vn/quanthe/chandun... https://commons.wikimedia.org/wiki/Category:Empero...